محدث، فقیه، مورخ و شاعر شهیر و بزرگ اهل سنت، اِبْن حَجَر عَسْقَلانی؛ در کتاب مهم تاریخی-تراجمی خود به نام « الدرر الکامنة فی أعیان المائة الثامنة » که ترجمه احوال اعیان و ملوک و امرا و نویسندگان و وزرا و ادبا و شعرا و روات حدیث نبوی را در قرن ۸ق گرد آورده است؛ در مورد ابن تیمیه نقلی را آورده است از قول اهل شام:
«…وَمِنْهُم من ينْسبهُ إِلَى النِّفَاق لقَوْله فِي عَليّ مَا تقدم وَلقَوْله إِنَّه كَانَ مخذولا حَيْثُ مَا توجه وَأَنه حاول الْخلَافَة مرَارًا فَلم ينلها وَإِنَّمَا قَاتل للرئاسة لَا للديانة وَلقَوْله إِنَّه كَانَ يحب الرِّئَاسَة وَأَن عُثْمَان كَانَ يحب المَال وَلقَوْله أَبُو بكر أسلم شَيخا يدْرِي مَا يَقُول وَعلي أسلم صَبيا وَالصَّبِيّ لَا يَصح إِسْلَامه على قَول…»[۱]
«کسانی هستند که ابن تیمیه را منافق میدانند. به خاطر قول و نظرش درباره علی [علیه السلام] که گذشت. و به خاطر نظرش درباره او (امیرالمؤمنین علیه السلام)، چراکه او را مخذول و خار میداند از این جهت که توجهی به او نمی شده و او بارها برای رسیدن به خلافت تلاش کرد اما به آن نرسید؛ جنگهای او را نه برای دین بلکه برای ریاست میداند. نظرش این است که علی [علیه السلام] دوستدار ریاست بود و عثمان حب مال داشت. اسلام آوردن ابوبکر را در پیری میدانست و حال آنکه میدانست که چه میگوید. و اسلام آوردن علی [علیه السلام] را در کودکی میداند و حال آنکه بنا بر قولی اسلام کودک صحیح نیست.»
[۱] . الدرر الکامنة فی أعیان المائة الثامنة چاپ الدکن حیدرآباد هند ج۱ ص ۱۸۱